Als we zien dat we afwijken van de groep gaat er een fout-signaal af in de hersenen. Ons ‘oepsgebied’ wordt erg actief, het beloningsgebied daarentegen juist minder. Dat is samen zo’n sterk signaal dat we fout zitten dat we ook geruime tijd later dezelfde fout niet nog eens maken, schrijven de onderzoekers in Neuron.
Sociaal in je eentje
Om de hersenprocessen die betrokken zijn bij sociaal gedrag te meten in een éénpersoons-scanner is listigheid en creativiteit nodig. De onderzoekers bedachten hiervoor de volgende opzet: proefpersonen moesten in hoog tempo 222 gezichten op aantrekkelijkheid beoordelen op een achtpuntsschaal. Nadat ze zelf hun punt hadden gegeven werd een hogere, lagere of gelijke score getoond.
In de instructie werd ze verteld dat die score het gemiddelde oordeel van anderen was die ook aan de test hadden meegedaan, en dat ze dat cijfer te zien kregen om het verblijf in de scanner wat minder saai te maken. Na de opdracht werd er samen nog wat gedronken en gekletst, waarna de onderzoeksleider binnenkwam met dezelfde foto’s en de mededeling dat er iets mis was gegaan met de dataregistratie en of de proefpersoon nog even snel de scores opnieuw kon invullen.
Zonder uitzondering schoven mensen hun oordeel op in de richting van het getoonde gemiddelde. Er was wel veel individuele variatie in de mate waarin men opschoof, maar er was niemand die niet op zijn minst een beetje bijdraaide.
Het afwijken van de groep wordt in de hersenen ervaren als een straf: aan de ene kant wordt het gebied in de ‘Rostral cingulate zone’ extra actief: de fout wordt opgemerkt. Maar het gebied dat beloning verwacht, de ‘Nucleus Accumbens’, wordt juist minder actief.
Future Vision by Erwin Van Lun on this article
Mensen zijn en blijven groepsdieren. Merken zullen je voortdurend op de hoogte houden van wat je vrienden doen, nog meer dan je nu al weet. Dit zal alleen maar meer leiden tot groepsgedrag maar later weer een tegenbeweging krijgen. Zo golven we door de toekomst heen.