Als men zo veel mogelijk uit zijn lichaam wil halen dan is timing een cruciaal gegeven. Moleculaire klokken die bestaan uit eiwitten regelen ons lichaamsritme en die hebben ongeveer een dag (of meer) nodig om hun cyclus af te ronden. Net zoals bij het getij gaat de concentratie en activiteit van deze eiwitten op en af. De regulator van de moleculaire klokken bevindt zich in de hersenen en is sterk afhankelijk van de aan- of afwezigheid van licht. Wetenschappers ontdekten een eiwit dat de activiteit van genen ritmisch kan opdrijven en remmen. Een erg interessant inzicht met relevante toekomst impact.
Elke cel in ons lichaam heeft zijn eigen klokje. Dit klokje is gevoelig voor de veranderingen van opgenomen voedsel of van de lichaamstemperatuur. Om een lichaam perfect te laten functioneren moeten de cellulaire klokjes min of meer synchroon lopen met de centrale regulator in de hersenen en dat is niet altijd het geval. Zo is jetlag het gevolg van het feit dat de cellulaire klokjes enkele dagen of weken van streek zijn waarbij ze achterop lopen op de regulator. Nu kan een loskoppeling met de centrale regulator ook nuttig zijn. Stel je voor dat de centrale regulator telkens herzet wordt iedere keer dat je ‘s nachts om de een of andere reden uit bed komt.
De stofwisseling in ons lichaam is gekoppeld aan het bioritme (zie plaatje). Dat is niet vreemd, maar tot op heden was het helemaal niet duidelijk hoe die koppeling precies tot stand kwam. In het wetenschappelijke vakblad Cell hebben twee publicaties nu nieuw licht op de koppeling geworpen. Alles steunt op de activiteit van het eiwit sirtuïne 1, dat onder andere ook een belangrijke rol speelt in het verouderingsproces.
Wetenschappers ontdekten dat sirtuïne 1 een belangrijk effect uitoefent op een proces dat door een ander belangrijk eiwit wordt gestuurd. Dit eiwit, clock genoemd, zou mede verantwoordelijk zijn voor het bepalen van de cellulaire biologische klok. Clock bepaalt door allerlei ingrepen mee welke genen worden opgedreven of afgeremd. Deze ingrepen gebeuren op het epigenetische niveau, op moleculen die een grote rol spelen in de aansturing van de genetische activiteit en die vastzitten op het DNA.
Sirtuïne 1 verhoudt zich blijkbaar tot clock als een knop die net het tegenovergestelde doet: wat clock opdrijft remt sirtuïne 1 af, en omgekeerd. Dit lijkt dan ook niet meer dan logisch want er kan natuurlijk alleen maar van een ritme sprake zijn als er niet alleen gestimuleerd, maar ook afgeremd wordt. Met deze nieuwe ontdekking hoopt men ook nog tot efficiëntere behandelingen tegen zwaarlijvigheid te komen.
Future Vision by Erwin Van Lun on this article
Er ontstaan steeds meer wetenschappelijk inzichten die ervoor zorgen dat op lange termijn gezondheid, voeding en belasting worden afgestemd op het individu. Nu is de wetenschap nog sterk ingesteld op gemiddelden. Omdat dat vooralsnog de enige manier is om bijvoorbeeld de werking van een geneesmiddel te verklaren. Met de individuele aanpak krijgen we (geautomatiseerd) advies over hoe wij zo gezond mogelijk kunenn blijven, ons zo gelukkig mogelijk voelen en zo oud mogelijk worden. Dit type inzichten, die overigens aansluiten bij inzichten die we al hadden voor de hoogtijdagen van de westerse wetenschap, sluiten hier helemaal bij aan.